Month: January 2012

W cieniu przepychanki o ACTA trwa znacznie ważniejsze, aczkolwiek mniej medialne, zamieszanie związane z Allegro (czyli QXL). Fiskus chce jeszcze mocniej przycisnąć sprzedawców na Allegro dzięki mechanizacji procesu wyszukiwania sprzedawców, którzy nie zgłosili działalności gospodarczej i nie płacą podatków. Do tej pory Allegro nie widziała nic złego we współpracy z fiskusem. Ale najwyraźniej prowadzone są jakieś badania satysfakcji użytkowników, które wskazują na to, że nawet legalni sprzedawcy wolą ograniczyć sprzedaż przez Allegro niż wystawić się na ryzyko styczności z fiskusem. A to uderza spółkę po kieszeni.

Stąd właśnie wynika niedawna decyzja zarządu, aby iść na spór z fiskusem. Są tylko dwie przeszkody – po pierwsze nie wiadomo, jak dalece spółka polskiego prawa handlowego może opierać się żądaniom polskiego wymiaru tak zwanej sprawiedliwości oraz po drugie, czy inne spółki mogą tak sprawnie gromadzić informacje o sprzedażach, ze współpraca ze strony Allegro nie jest nawet potrzebna.

Z całą pewnością Allegro jest skuteczną maszyną do zarabiania pieniędzy i sprawnie opanowuje kolejne lokalne rynki handlu internetowego. To bardzo chwalebne.  Natomiast podejmowane są nie do końca trafne decyzje dotyczące podatkowego planowania strategicznego. Z kolei wybór właściwego miejsca i formy opodatkowania ma znaczenie dla współpracy z lokalnymi fiskusami.

Ebay i PayPal nie przez przypadek ma swoją europejską siedzibę w Luksemburgu, gdzie VAT wynosi 15%, a CIT 20%. W Polsce stawki te wynoszą odpowiednio 23% i 19%. Allegro w roku 2010 osiągnęło przychód w wysokości 660 mln zł, domyślać się można, że nie ma zbyt wiele VATu do odliczenia. Kalkulacja na odwrocie koperty wskazuje, że spółka może płacić  nawet 129 mln złotych rocznie, podczas gdy w Luksemburgu byłoby to 84 mln. Z kolei przy zyskach na poziomie 200 mln podatku dochodowego w Polsce jest 38 mln, gdy w Luksemburgu byłoby to 40 mln. Wygląda na to, że oszczędność z wyprowadzki z Polski może oscylować wokół 43 mln złotych rocznie, przy czym niewykluczone, że oferta przeprowadzki dałaby jakąś dodatkową zniżkę od rządu Luksemburga.

Przy projektach IT (o których według niektórych przemądrzałych komentatorów podobno nie mam pojęcia) lokalizacja pracowników nie ma zbyt wielkiego znaczenia. Easy Jet ma swój call center w Poznaniu, a programiści siedzą gdzieś w Indiach. I to działa. W przypadku Allegro może być zupełnie podobnie, pracownicy mogą być rozsiani po świecie, tak jak w przypadku każdej innej tak zwanej ‘nowoczesnej korporacji’.

Istnieje też opcja takiego rozwiązania, które pozwala zmniejszyć płacenie podatków w Polsce do wielkiego wypasionego zera. Allegro może ze swojego polskiego oddziału wydzielić spółkę zależną np. QXL Poland sp z oo, natomiast Allegro może przenieść się do wspomnianego Luksemburga. Spółka QXL Poland będzie wystawiać raz na miesiąc fakturę za usługi swojej spółce-matce na kwotę kosztów, jakie poniosła, z VAT 0% (faktura eksportowa). W ten QXL Poland sposób zapłaci 0 zł CIT i 0 zł VAT – cały VAT w otrzymanych fakturach zostanie zwrócony w zębach przez fiskusa.

Dodatkowo całkowicie za darmo uzyskuje się daleko idącą niezależność od polskiego fiskusa. Mówiąc wprost pokazuje się im wyprostowany palec środkowy, rzecz którą zwykle fiskus pokazuje podatnikowi. No i utrata 167 mln podatków rocznie powinno dać do myślenia zarówno fiskusowi jak jego mocodawcom na Wiejskiej. Cały proces powinien być oczywiście sprawnie odegrany przez dział PR – najpierw powinna być skierowana petycja do rządu, aby zabrał swoje lepkie złodziejskie ręce od Internetu, a w razie odmowy należy trzymać się wersji ‘sami nas do tego zmuszacie’.

W efekcie zmiany przez Allegro jurysdykcji podatkowej zyskaliby również klienci. Mniejsze podatki dawałyby miejsce na obniżki pobieranych prowizji, a przez to obniżki produktów – te 167 mln złotych płacą przecież kupujący na Allegro w cenach towarów.

Kilka dni temu miałem okazję stanąć w banku w Niemczech, nie tak daleko od granicy. W środku było 4 klientów, ja oraz 2 osoby personelu. Ponieważ obsługa nie mówi w żadnym języku obcym (standard w niemieckich bankach) od słowa do słowa okazało się, że wszyscy klienci to Polacy. Rozpoczęła się dyskusja, w której zapytałem jak możliwy jest taki zbieg okoliczności, że otaczają mnie sami rodacy. Jeden z klientów odpowiedział najrozsądniej, zaczął naśmiewać się ze statystyk dotyczących wynagroszenia w Polsce (4000 średnio w sektorze przedsiębiorstw) i dodał że ci, którzy potrafią coś robić i chcą zarobić w jego ocenie wyjechali z Polski. Fakt, że spotykam Polaków praktycznie w każdym zakątku świata dowodzi, że chyba rację.

GUS, instytucja zależna od rządu, która tak głośno trąbi o ogromnych wynagroszeniach w Polsce, ma poważny problem. Od lat próbuje się podnosić średnie dla wynagroszeń a obniżać wskaźniki inflacji. Tym razem się to nie udało i wychodzi na to, że oficjalna inflacja jest wyższa niż oficjalny wzrost płac. Trudno zrozumieć, jak to jest możliwe na zielonej wyspie nie dotkniętej kryzysem.

Zróbmy mały test. W komentarzach proszę wpisywać swoje wynagroszenie, jako email wpisać test@test.pl. W przypadku bezrobocia proszę wpisać mój ulubiony amerykański eufemizm ‘pomiędzy pracami’, dla studentów pozostaje ‘uczę się’. Zobaczymy co pokażą dane.

Złoto ma ciekawą właściwość fizyczną – ma wysoką gęstość właściwą. Oznacza to, że złoty przedmiot (moneta, sztabka) jest jednocześnie ciężka lecz mała. Gdyby zrobić falsyfikat danego waloru musiałby być lżejszy przy zachowaniu właściwych wymiarów bądź też szerszy albo grubszy aby utrzymać właściwą wagę.

Pierwszy znany mi przyrząd, o którym wiadomo, że wykorzystywał tą cechę jest aparat konstrukcji Allandera z roku 1855. Wyglądał on tak:

Można sobie wejść na wyszukiwarkę amerykańskiego urzędu patentowego i zobaczyć jego patent nr 13840:

Z wynalazku zaczął korzystać  w roku 1981 Rutherford produkując wersję testera w której mosiądz został zastąpiony poliamidem. Próbował uzyskać patent na swoje produkty, ale podanie zostało odrzucone ponieważ tester raz już opatentowano. Wobec tego Rutherford uzyskał ochronę tylko na nazwę (trademark) Fisch Instruments, która ochrona wygasła w 1993 roku:

Łatwo sprawdzić, że Rutherford nie posiada żadnych patentów, o których zarzeka się na swojej stronie internetowej:

Zgodnie z prawem patentowym USA po kilkudziesięciu latach od wprowadzenia nazwy handlowej może dojść do jej ‘generalizacji’. Oznacza to, że pierwotnie zastrzeżona nazwa wchodzi do publicznej domeny i może być używana dla wszystkich produktów tego typu. Na przykład heroina była nazwą handlową, dziś używa się jej do oznaczenia nazwy tego alkaloidu, podobnie jak kupuje się aspirynę mając na myśli nie dany produkt Bayera lecz dowolny produkt z kwasem acetylosalicylowym.

Mając to (oraz absurdalną cenę $159)  na względzie rozpoczęliśmy wraz z pewnym dużym przetwórcą tworzyw sztucznych w USA produkcje naszych własnych linijek fischa. Spotkało się to z reakcją Rutherforda, którą ociera się o zjawiska psychiatryczne. Zamiast dojść do sensownego porozumienia rozpoczął on kampanię nienawiści i pomówień. Sprawa sądowa po kilku latach nadal jest w sądach, jako że Rutherford dopuścił się krzywoprzysięstwa przed sędzią oświadczając, że naruszone zostały jego prawa patentowe – tymczasem żadnego patentu nigdy nie posiadał.

Rutherford swoim postępowaniem stał się trollem patentowym. Jest to popularny rodzaj oszustwa, opierający się na niedoskonałości prawa patentowego, napisanego przez lobby reprezentujące koncerny międzynarodowe (posiadaczy patentów). W ich interesie jest utrzymywanie patentów na zawsze i możliwość blokowanie konkurentów nieuzasadnionymi pomówieniami o ich naruszenie. Wszystko wskazuje na to, że spór będzie trwał jeszcze przez długie lata.

Polacy to specyficzny naród, powiadają, że jako jedyna grupa nie potrzebują być pilnowani w piekle – jak tylko któryś wychyli głowę z kadzi ze smołą, inni go natychmiast wciągają z powrotem. Mój sukces w branży metali szlachetnych kole wielu rodaków w oczy. W ich pojęciu najlepiej być biednym nieudacznikiem – może nie całkiem nędzarzem, ale dużo biedniejszym niż oni, żeby mogli się tym swobodnie onanizować. Także mój sprzeciw wobec kleru nie przysparza mi zwolenników. Rutherford dał im narzędzie do ręki, oto mogą zakrzyknąć ‘Słomski to x, y i na dodatek z

Bycie osobą kontrowersyjną wymagało ode mnie przyzwyczajenia się do obcowania z różnymi skurwlami, którym łatwo rzucać pomówienia korzystając z internetowej zasłony anonimowości. Im wszystkim dedykuję utwór Cee Lo Green:

Temat braku ludzi to pracy przewija się niezwykle często przez media. To takie neoliberalne poklepywanie się po pleckach: jak to nie możesz znaleźć pracy, zobacz, tylu fachowców potrzeba, to twoja wina, że nic przydatnego nie potrafisz – zrób studia/drugi fakultet/trzeci fakultet to ktoś cie zatrudni. Generalnie teoria jest taka, że praca jest, tylko wszyscy bezrobotni to lenie lub debile.

Nie raz spotykałem się z procesem rekrutacyjnym, z obu końców. Pracodawców łączy niezwykle silna chęć by pracownik już 5 minut po zatrudnieniu zasiadł i zaczął na siebie zarabiać. Programiści są do tego najlepsi, jeszcze pod koniec pierwszego dnia można rozliczyć ich z ilości napisanych linii kodu.

Gdy brak doświadczonego pracownika można rozważyć możliwość jego wyszkolenia przez pracodawce. To kolejna cecha wspólna pracodawców – jak ognia unikać sytuacji, gdy trzeba kogoś czegokolwiek nauczyć. Pracownik ma być już gotowy do startu, jak koń w boksie na wyścigach. Brak wyszkolonego fachowca – zarząd zaczyna rwać włosy z głowy. Oni mają być już, w drzwiach biurowca, z CV w rękach.

Co ciekawe, nie zawsze i nie wszędzie tak jest. Opisany scenariusz obowiązuje w Polsce, w przedsiębiorstwach prywatnych. W policji, z której tak często kpię, proces rekrutacyjny polega na wstępnej selekcji kandydatów a następnie wysłaniu ich na pół roku do szkoły. Tam pobierają zarówno wykształcenie jak i wynagrodzenie. Podobnie postępuje zresztą Kościół, z którego kpię nawet częściej. Przyznać jednak należy, że takie postępowanie jest skuteczne i fair wobec aspirujących do pracy w tych organizacjach.

Podobne postępowanie spotyka się również w USA. Znam kilka osób, które skończyły płatny kurs farmaceuty w Walgreens. Płatność nie polegała na tym, że za kurs się płaciło – to firma pokrywała koszty edukacji oraz płaciła wynagrodzenie pracownikom, zanim jeszcze nabrali właściwych kwalifikacji.

Wyobraźmy sobie teraz taką sytuację, że oferuje się właścicielowi polskiej apteki tego rodzaju deal – nie masz chętnego do pracy, pójdę do szkoły, zapłacisz mi i szkole za edukacje, a ja będę u ciebie pracował ustaloną ilość lat … Myślę, że mogłoby dojść do zasłabnięcia ze śmiechu i trzeba by zużyć któryś ze specyfików oferowanych przez aptekę. A potem aptekarz zadzwoniłby po pogotowie z zawiadomieniem o pacjencie psychiatrycznym na wolności. Natomiast nie widziałby nic śmiesznego w podpisaniu ‘umowy o zakazie konkurencji’. O tak, ta umowa stała się hitem w Polsce. Nawet śmieciarzy zaczyna obowiązywać umowa, że po wyrzuceniu na bruk przez 10 lat nie może być śmieciarzem, tylko ma grzecznie i legalnie umrzeć z głodu.

Niestety, polscy menadżerowie to w większości dzicz, która w większości o zarządzaniu ma pojęcie takie, co uda się przeczytać w szmatławcach typu Forbes. Czuć to zresztą również w powietrzu – na nowych osiedlach ilość dymu ze śmieci nie odbiega od ilości znanych z innych miejsc kraju.

Ludzie do pracy w Polsce są. Wystarczy tylko chcieć kogoś zatrudnić, mieć na to środki finansowe i wykazać dobrą wolę. Wybranie osoby rozgarniętej i chętnej do pracy, a następnie jej przeszkolenie, jest sprawą stosunkowo prostą i nieskomplikowana, dzięki której można uzyskać zamierzone cele organizacji i uzyskać przewagę konkurencyjną.

Wszyscy rozsądni ludzie wiedzą już, że emerytur nie będzie. Być może gospodarka będzie w stanie wykrzesać dla pokolenia obecnych 30-40 latków jakieś zasiłki, by nie umierali z głodu bezczelnie na ulicach, ale o emeryturach w wieku 55-60 lat na poziomie 60-80% ostatniej wypłaty można zapomnieć. To se ne vrati.

Na codzień zapomina się, że w Polsce drzemie nie tylko kryzys demograficzny, lecz również budowlany. Wikipedia podaje, że żywotność bloków z wielkiej płyty wynosi ‘od kilkudziesięciu do ponad stu lat’. Przyjmując, że ‘kilkadziesiąt’ może oznaczać na przykład 60, a okres największego rozwoju tej technologii przypadał na lata 70te, oznacza to, że w latach 30 XXI wieku możemy mieć poważny problem z milionami mieszkań do wyburzenia. Choć właściwie wyburzenie to nie problem, wystarczy trotylu za kilka dolarów, problemem są ich lokatorzy.

Parę lat temu, przez pewien czas, głośno było o tym, że budynki z wielkiej płyty mają ograniczoną żywotność. Potem temat przysechł, nie wytrzymał konkurencji z programem ‘Gwiazdy tańczą na lodzie’. Nic się nie zawaliło, nie przyjechał premier, nie ma o czym gadać.

Tymczasem problem narasta i niewykluczone, że już za 20 lat dojdzie do pewnego przykrego zbiegu dwóch okoliczności. Na emeryturę będą przechodzić ludzie bez oszczędności, z głodowymi emeryturami, a ich mieszkania będą wymagać wyburzenia. Nie będzie wyjazdów w Alpy na narty, jak obiecywano przy wprowadzaniu OFE, będą raczej hemoroidy, odpadające fragmenty tynku i kombinowanie, jak podłączyć rurę z ‘kozy’ do przewodu wentylacyjnego.

Najwygodniej przyjąć takie założenie, jakie kieruje emitentami obligacji RP: ‘przyszłe pokolenia jakoś sobie poradzą’. Można nawet napisać piękną ustawę narzucającą na gminy konieczność zapewnienia mieszkań, ale bez zapewnienia środków na to, tak jak się to już dziś próbuje robić. Na przeszkodzie staną jednak prawa fizyki, a właściwie ekonomii. Można być prawie pewnym, że następne dekady to ciągły wzrost długu publicznego i ciągłe pozorowanie walki o jego zmniejszenie, więc zalewu pieniędzy na ten cel raczej bym się nie spodziewał. Cudów nie będzie – ani lokatorów nie będzie stać na zakup nowego mieszkania, ani administracji nie będzie stać na wybudowanie nowych osiedli.

Gdyby do tego dopuścić, na pewno rozgorzałby spór w komentarzach, o skład stali wykorzystywanej do produkcji wielkiej płyty i wpływ ocieplenia klimatu na trwałość połączeń elementów konstrukcyjnych. Nie o tym jednak jest ten wpis. Warto się zastanowić, jak zagrożenie może przynieść przyszłość i jak się przed nią uchronić. Wiele osób próbuje zabezpieczać się inwestując w nieruchomości. Niestety, można się poważnie sparzyć, gdy inwestuje się pomijając w swoich kalkulacjach wspomniane dwa kluczowe problemy.

Zmęczenie materiału jest ciekawym, nieliniowym procesem. Następuje powolna zmiana struktury krystalicznej metalu, pojawiają się mikropęknięcia, i choć w jednej chwili element wydaje się solidny, w następnej chwili dochodzi do jego pęknięcia i zniszczenia.

Podobny proces istnieje w ekonomii. Wydaje się, że wszystko jest w porządku, gdy nagle dochodzi do krachu. Oczywiście analogia o sygnałach ostrzegawczych jest jak najbardziej obowiązująca. W przypadku metalu trzeba go prześwietlić i obejrzeć pod mikroskopem i ma się pełną wiedzę, co się szykuje. W przypadku ekonomi takie sygnały też są, i tak samo często dochodzi do katastrof, gdy są lekceważone. Od wielu miesięcy wiadomo, że kryzys w krajach PIIGS doprowadzi do takiej właśnie ogromnej katastrofy, ale nikt na to nie reaguje. Mamy w ekonomii analogie do sytuacji, gdy pasażerowie widzą pęknięcia na kadłubie samolotu, a pilot ich uspokaja i prosi stewardesy o rozdanie dodatkowych cukierków.

Sytuacja na Węgrzech jest pewnego laboratorium dla krajów PIIGS. Mamy kraj o nadmiernych wydatkach, ewidentnie zarządzany w barbarzyński sposób przez reżim fasadowo-medialno-demokratyczny. Z drugiej strony kraj nie leży w strefie euro i nie będzie się go ciągle ratować zastrzykami gotówki jak np. Grecję. Węgry są w kolejce do przewrócenia się, od czego dzielić może nas bardzo krótki czas. W ostatecznym rachunku mamy miliony normalnych ludzi, którzy mają utopione oszczędności życia w szito-obligacjach lub szito-banknotach. Gdy przychodzi czas otrzeźwienia, na bieg pod kantory jest już za późno, tam jest już tłum.

Pamiętajmy, że ten obrazem został wykonany na Węgrzech, gdy poprzednik forinta znajdował się w ostatecznej fazie cyklu życia. Ten moment powoli acz nieubłaganie zbliża się dla forinta:

Polska zmierza drogą wytyczaną przez Węgry i Białoruś. Stosowana jest tak samo nieodpowiedzialna, populistyczna polityka gospodarcza, finansowana długiem, gospodarka jest nieinnowacyjna i nadmiernie opodatkowana. Zakończenie będzie takie same.