Month: December 2018

Poniżej wpis gościnny – кіт

Polska to nie Wenezuela? Się dowiemy …

Dwa tygodni temu będąc w Warszawie, wśród ciekawych miejsc moją uwagę przykuł Centrum Pieniądza NBP im. Sławomira S. Skrzypka. Otwarty niemalże cały rok, wejście darmowe, miałem kilka godzin do spędzenia, czekając aż żona skończy zajęcia, no to pojechałem. Jest na terenie główniej siedziby NBP w Warszawie, więc przy wejściu do placówki edukacyjnej, którym jest CPNBP, od razu zostaniemy przeskanowani przechodząc przez bramkę, a nasza plecak czy torebka zaliczy przejazd taśmociągiem przez rentgen, aby obowiązkowo wylądować w szatni. Dostajemy mapkę obiektu i zaczynamy zwiedzanie. Tu nie będę skupiać się na tym, co warto tam zobaczyć, bo warte obejrzenia i zapoznania się jest dosłownie wszystko. Mamy całą salę poświęcona historii pieniądza muszelek i kamieni z otworem z czasów pierwotnych, potem czasy antyczne, średniowiecze aż po współczesne banknoty. Jest też dział poświęcony systemom pieniężnym ostatnich kilkuset lat, historii powstania i rozwoju banku centralnego Polski, numizmatycy będą zachwyceni zbiorem monet, sięgających czasów początków bicia monet z metalów szlachetnych.

A młode osoby na pewno będzie zadowolone z odwiedzin sal giełdy i rynkom finansowym, nowoczesnym systemom płatniczym, miedzy innymi kryptowaluty już znalazły swoje miejsce na gablotach. Osoby o zacięciu artystycznym otrzymają masę wrażeń w sali tworzenia i produkcji polskich pieniędzy, a też zapoznają się z pieniądzem w sztuce. Przyszli fałszerze będą mogły zobaczyć fałszywe banknoty, spróbować swoich sił w ich rozpoznawaniu i dowiedzą się o systemach ochrony walut papierowych. I pewnie zmienią swoje plany stać na tą ścieżkę życiową, bo taka trwa dość krotko, a jej skutki będą z nimi nawet 25 lat, jeżeli zostaną złapani.

I pewnie każdy będzie na cale życie pamiętać pobyt w skarbcu, gdzie można sobie do rąk wziąć prawdziwą sztabę złota próby 999, która waży 400 uncji trojańskich (ok. 12,5 kg). Robi to niesamowite wrażenie. Tyle wagi upchanej w sztabce o wymiarach, które łatwo chwycić dłonią, ale na pewno dużo trudniej jest to maleństwo podnieść. No tak, bo podniesienie ekwiwalentu ok. 2 mln złotych nie może być łatwym. Mam nadzieje, że nie jest to jedyna sztabka NBP, trzymana w Polsce. Bo wszyscy wiemy nastawienie banków centralnych w tym Polskiego NBP do żółtego metalu. Taka ciekawostka: z jednego z zamieszczonych zdjęć wynika, iż 1 gram złota kosztował w latach międzywojennych 5 zł. Wynagrodzenie kształtowało się w zakresie 20-80 gram złota miesięcznie. Obecnie 1 gram złota kosztuję: 153 zł. Źródło. Czyli 100 lat temu miesięczna płaca minimalna była ok. 3060 współczesnych złotych, a kwalifikowany pracownik wyciągał ok. 12200 zł/m-c. To obecnie rządząca partia ma jeszcze duże pole do poPiSu w swoich obietnicach przedwyborczych.

Będąc w pracowni produkcji pieniędzy zagadałem z pracownikiem tego centrum, najpierw był to praktykant, ale kiedy nie potrafił sensownie odpowiedzieć, dla czego Polska trzyma swoje złoto w Londynie, zawołał starszego kolegę, który cytuję powiedział:, „ale Polska zarabia na złocie”, przy czym nie potrafił wytłumaczyć, w jaki sposób metal, który leży w skarbcu, może zarabiać. Prawdopodobnie nie słyszał o leasingu złota, czyli sytuacji, że już nie jesteśmy właścicielami złota, tylko kartki, a raczej nawet nie papierowej tylko elektronicznego wpisu, że jesteśmy właścicielami złota w Banku Anglii. Czyli obietnicy, a czego warta taka obietnica, zwłaszcza dana Bankiem Anglii, wiemy z jednych z poprzednich wpisów o Wenezueli.

Znalazłem ten pomysł NBP na piśmie w broszurce „O losach polskiego złota w czasie II wojny światowej” w jednym z ostatnich rozdziałów. Generalnie przekaz NBP w tej placówce edukacyjnej wg mnie jest dość prosty: złoto to sobie możecie pogłaskać i porobić sobie z nim zdjęcia na pamiątkę, ale wszytko się kręci wokół pieniądza papierowego.

A na koniec umieściłem swoje komentarze na zdjęciach poniżej.

Zwykle nie stawiałem prognoz na kolejny rok. Życie ma to do siebie, że jest pełne niespodzianek, których nie można przewidzieć. Ale w tym roku zrobię sobie na przekór i rzucę kilka moich typów. Za rok będziemy mogli się z nich pośmiać. W końcu będzie dowód czarno na białym, że się na niczym nie znam. No to lecimy.

Na giełdzie nowojorskiej Dow Jones nie pobije swojego szczytu 23254, rok 2019 będzie rokiem bessy.

Gospodarka USA zanotuje co najmniej jeden kwartał spadku gospodarczego, być może dwa, co by oznaczało wejście w recesję.

Bitcoin będzie nadal wyprzedawany, cena w pewnym momencie spadnie do $1k.

Indeks cen nieruchomości w USA zacznie spadać.

Nastąpi odwrót od rynków wschodzących, przez co złotówka się osłabi. Złoto na koniec 2019 będzie kosztować >6000 PLN.

Brytyjczycy wyjdą w Unii w scenariuszu hard exit, będzie mnóstwo perturbacji wynikających z konsekwencji wyjścia z Unii.

Wybory parlamentarne i europarlamentu wygra PIS.

Zbankrutuje duży diler złota w Polsce.

Przy okazji, składam Czytelnikom najlepsze życzenia.

Banki w UK słyną z najgorszego poziomu obsługi klienta na świecie. Otwarcie konta jest skomplikowane i utrudniane. Wpłacanie własnych pieniędzy jest utrudniane, rzekomo w ramach walki z przestępczością. I co ciekawe, wypłacanie własnych środków jest utrudniane. Kasjer pyta po co klientowi tyle gotówki, i jeżeli odpowiedz mu się nie spodoba, to po prostu odmawia wypłaty. Co ciekawe, mimo tych szykan ludzie nadal używają systemu bankowego, zamiast używać normalnych rozwiązań, typu gotówka, krypto lub złoto.

Bank of England, czyli bank centralny, też jest śmieszny. Nie przyjmuje uszkodzonych monet. Dostałeś funta, który jest krzywy i nikt go nie chce już od ciebie przyjąć – to sobie go miej, właśnie straciłeś funta.

Oficjalnie można wymienić wszystkie stare emisje papierowych banknotów na nowe. Teoretycznie, bo w praktyce obowiązuje paragraf 22. Książkowy paragraf 22 to przepis, który dawał żołnierzowi możliwość natychmiastowego zakończenia pełnienia służby na własną prośbę z powodu choroby psychicznej, jednak ktoś, kto w trosce o uratowanie własnego życia wnosi o zwolnienie ze służby, udowadnia tym samym, że jest psychicznie zdrowy, a tym samym nie może prosić o zwolnienie z powodu choroby psychicznej. Tu jest tak samo. Bank wymienia okazicielowi stare pieniądze jeżeli uzna, że pieniądze pochodzą z uczciwego źródła, ale trzymanie dużej ilości gotówki przez wiele lat w ich odczuciu wskazuje na to, że pieniądze są z nielegalnego źródła, więc ich nie wymienia. Nikt uczciwy nie trzyma gotówki – uczciwi ludzie mają kredyty. Jest to złodziejstwo w majestacie ich prawa, w czystej postaci.

Teraz BoE stara się wejść na kolejny rynek przekręcania ludzi, tym razem nie poszczególnych obywateli, ale całych państw. Jak wiadomo, BoE przechowuje złoto różnych państw i dorabia sobie trochę na boku wypożyczając to złoto. Wenezuela zwróciła się właśnie z wnioskiem o zwrot 15 ton ich złota a BoE zwyczajnie odmówił, pytając co Wenezuela zamierza z nim zrobić. Tak samo jak pytają Kowalskiego czy Smitha o uzasadnienie wypłaty gotówki z konta osobistego, ten sam wałek, tylko milion razy większy!

Oczywiście, Wenezuelą rządzi zbrodniczy reżim, który złoto sprzeda, a pieniądze roztrwoni. Ale to jest ich złoto i jeżeli chcą, to mogą je nawet zatopić w oceanie, nic do tego Bankowi Anglii.

A tymczasem nasze orły bankowości centralnej nadal wierzą, że Londyn jest najlepszym miejscem do “trzymania” naszego złoto. “Trzymania”, bo nikt nie ukrywa, że nasze złoto jest wypożyczone i poprzez jego sprzedaż na giełdzie odgrywa swoją rolę w zbijaniu cen złota na świecie.

Czas na kolejny wpis gościnny. Zapraszam do przewodnika po najbardziej znanych ( i nieco mniej rozpoznawalnych) mennicach świata. Wielu inwestorów, zarówno goldbugów jak i silverbugów, ma swoje preferencje dotyczące fizycznej formy kruszcu. Poniższy cykl ma na celu przybliżenie tematyki najpopularniejszych monet, dla osób jeszcze niezdecydowanych lub tych, którzy rozważają zdywersyfikowanie swoich kolekcji.

Wprowadzenie

Krugerrand to jedna z najbardziej rozpoznawalnych monet lokacyjnych na świecie. Monety produkowane są przez South African Mint Company, natomiast kruszec dostarczany jest przez Rand Refinery. Rand Refinery jest również głównym dystrybutorem Krugerrandów na rynek wewnętrzny jak i międzynarodowy.

W Polsce w czasach PRL i burzliwych przemian lat 90tych Krugerrand był, obok biżuterii i złotego „złomu”, symbolem przechowywania wartości majątku. W 1999 roku kultowa moneta trafiła nawet na afisze filmowe obrazu W. Nowaka „Krugerandy”. Motyw Krugerranda pojawiał się również w amerykańskich produkcjach między innymi w  „Zabójczej broni 2” i „Bogatych bankrutach”.

Historia

Na początku lat 60 tych XX wieku, w Republice Południowej Afryki odkryto potężne złoża złota, co z kolei dało początek historii Krugerranda. 3 lipca 1967, w South African Mint została wybita pierwsza partia monet. Od tego czasu wyprodukowano ich, w różnym rozmiarze, ponad 60 milionów. Na początku swego istnienia, Krugerrandy mogły być wymieniane na dowolną walutę. Był to zabieg marketingowy mający na celu wypromowanie południowoafrykańskiego producenta w krajach „bogatego zachodu”, gdzie, w tym okresie, panował jeszcze parytet złota. Efekt okazał się bardziej niż zadowalający a produkcja monet zwiększała się z roku na rok, osiągając, w 1976 roku całkowitą liczbę 6 milionów sztuk. Nie obyło się jednak bez kontrowersji, które wpłynęły negatywnie na ekspansje Krugerrandów na rynku złota lokacyjnego. Podstawowym powodem, dla którego moneta wzbudzała negatywne odczucia, był apartheid, panujący w RPA, w drugiej połowie XX wieku. Polityka Republiki Południowej Afryki, kontrolowana głównie przez Wielką Brytanię, zakładała segregację rasową. Wiele krajów zdelegalizowało import Krugerrandów, w proteście przeciwko kierowaniu czarnoskórej ludności do wydobycia złota. Nie zmienia to faktu, że w 1980 roku, Krugerrandy stanowiły 90% światowego rynku złotych monet. Upadek polityki apartheidu zbiegł się ze spadkiem cen złota na świecie, co przełożyło się na sukcesywne zmniejszenie produkcji do roku 1998, kiedy wybito 23 277 sztuk. W następnych latach produkcja rosła.

Informacje ogólne

Krugerrandy nie posiadają wybitej wartości nominalnej, co wyróżnia je spośród innych monet. Można by pokusić się o stwierdzenie, że w takim razie są medalami. Nic bardziej mylnego. Krugerrandy są oficjalnym środkiem płatniczym a brak nominału ma podkreślić, że wartość monety powiązana jest jednoznacznie z wartością kruszcu w niej zawartego.

Awers monety, projektu Otto Schultza, przedstawia Paula Krugera, prezydenta RPA. Polityk, żyjący w latach 1825-1904,   stał się sławny stając na czele ruchu oporu Burów (europejskich osadników z XVII i XVII wieku) przeciwko kolonialnemu imperium Wielkiej Brytanii. Rewers, którego projekt przypisuje się Coertowi Steynbergowi, przedstawia jeden z symboli narodowych RPA- Skocznika antylopiego (dawniej szpringboka).

Nazwa monety pochodzi od nazwiska wspomnianego prezydenta oraz sufiksu „rand”, będącego nazwą oficjalnej waluty RPA. Niektóre źródła podają, że nazwa waluty wywodzi się, z kolei, od nazwy łańcucha górskiego Witwatersrand, ważnego zagłębia wydobywczego złota, uranu, a także platyny srebra i diamentów.

Początkowo złote Krugerrandy były bite tylko, jako monety jednouncjowe, natomiast od 1980 roku dostępne są również monety ½, ¼ i 1/10 uncji. Obecnie w sprzedaży dostępne są zestawy (sety), z  monetami 1/20 i 1/50 uncji.

Kolejną cechą wyróżniającą Krugerrandy, spośród większości innych monet lokacyjnych, jest stosunkowo duża zawartość miedzi. Próba złota stosowana do bicia Krugerrandów to .916 (w większości przypadków monet lokacyjnych stosowana jest próba .999). Oznacza to, że w monecie znajduje się 91,67% złota oraz 8,33% miedzi. Przekłada się to na większą trwałość i wytrzymałość monety, co sprawia, że są bezpieczniejsze podczas np. transportu. Z drugiej strony istnieje pewna możliwość, że monety o mniejszej, procentowej zawartości złota są łatwiejsze do podrobienia.

Krugerrandy wykonywane są również ze srebra i platyny w formie monet jednouncjowych.

South African Mint bije złote i srebrne Krugerandy o dwóch rodzajach wykończenia powierzchni. Monety bulion, wytwarzane w większej ilości stanowią podstawową formę monet inwestycyjnych. Wykonywane są również monety z wykończeniem proof postrzegane, jako „kolekcjonerskie”, limitowana ilość, specjalne wykończenie oraz metody pakowania, wiążą się z wyższą ceną. Pozostaje otwarte pytanie, czy warto inwestować w monety proof, których ilość bitych egzemplarzy, jak na kolekcjonerskie standardy, jest stosunkowo duża. Monety proof od zwykłych bulionowych odróżnia również ilość ząbków na powierzchni bocznej. Rant Krugerrandów bulionowych posiada 160 „ząbków”, podczas gdy monety proof posiadają 220 „ząbków”. W 2017 roku do obiegu trafiła specjalna edycja monet, mająca na celu uczczenie 50 lecie wybicia pierwszego Krugerranda.

Poniżej zdjęcie złotą monetę bulionową oraz proof z edycji 50lecia Krugerranda:

Do ciekawych egzemplarzy złotych monet z Republiki Południowej Afryki należą również monety 1 i 2 Randy. Monety bite były w latach 1961-1983 i stanowiły, swego rodzaju „odpowiednik”, brytyjskich suwerenów i półsuwerenów. Podobnie jak Krugerrandy wytwarzane były ze stopu złota .916, jednak w odróżnieniu od powyższych posiadały nominał na rewersie. Awers monety przedstawia Jana van Riebeecka (1619 – 1677), podróżnika, dowódcy pierwszej, osadniczej, holenderskiej wyprawy do południowej Afryki oraz wieloletniego dowódcę placówki w Kapsztadzie. Rewers, podobnie jak w Krugerrandzie, przedstawia Skocznika antylopiego. Masa monet to odpowiednio: 7,98 g dla 2 randów oraz 3,99 g dla 1 randa. Moneta, z powodu krótszego czasu emisji jest rzadsza niż Krugerrand, tym niemniej może stanowić ciekawe uzupełnienie kolekcji, lub alternatywę dla ¼ i 1/10 uncjowych monet.

Inne produkty South African Mint oraz Rand Refinery

Mennica RPA ma w swojej ofercie liczne serie monet kolekcjonerskich oraz złote sztabki. Na szczególną uwagę zasługują monety przedstawiające faunę południowoafrykańską.

KK