Tako rzecze Stiglitz

Ukazał się materiał autorstwa noblisty z ekonomii, Josepha Stiglitza, do którego trzeba się odnieść.

Dowiadujemy się, że zmuszono Grecję do podjęcia programu oszczędnościowego, który nie tylko okazał się bezskuteczne, ale wręcz szkodliwe. Widzimy tu błąd pojęciowy, który jest typowy dla współczesnej cywilizacji zachodniej, a który polega na przyłożeniu jednej miary do wszystkich. Otóż są różne kraje, które składają się z różnych ludzi. Tak jak ludzie są kraje dzikie i kraje cywilizowane. Grecja akurat należy do krajów względnie dzikich – rząd to przede wszystkim sposób na nachapanie się kasy, podatki to narodowy sport ich unikania, socjał i roszczenia to mianownik całego społeczeństwa.

Z dzisiejszej perspektywy można powiedzieć, że trzeba w ogóle było nie brać niektórych krajów do UE. Niestety je wzięto, więc mamy określoną sytuację i jakieś kroki trzeba teraz podjąć. Możliwości są następujące:
– nadal dostarczać Grecji nieograniczone finansowanie ich deficytu budżetowego, co da tylko tyle, że przeżrą to co dostaną i zażądają więcej,
– odciąć ich od cyca.

Osobiście uważam, że jedyną racjonalną alternatywą jest wyrzucenie Grecji ze strefy euro, być może z UE. Niech idą do Turcji albo do Rosji, może tam im mentalnie jest bliżej. Od wielu lat absolutnie nie należało i nie należy dawać im pieniędzy, to tak samo, jakby dawać narkomanowi gotówkę, wierząc w jego obietnice, że pieniądze wyda na jedzenie, a nie na dragi.

Kolejną bzdurą jaką dowiadujemy się z artykułu jest to, że kryzys wybuchł po (na skutek?) bankructwie Lehmana. To z kolei jest znany błąd pojęciowy polegający na pomyleniu skutku z przyczyną. Otóż przyczyną kryzysu była bańka spekulacyjna na nieruchomościach i jej pęknięcie. Na skutek tego krachu mieliśmy bankructwo Lehmana i innych firm, nie na odwrót.

Trzeba wiedzieć, że mamy dziś do czynienia z dwoma kryzysogennymi procesami – drugi wynika z pierwszego:
– ogólnoświatowy proces astronomicznego zadłużenia się poszczególnych państw,
– bankructwo Grecji.

To jest dokładnie taka sama sytuacja jak w przypadku Lehmana i prawdziwych podstaw światowego kryzysu. Źródłem problemu jest nadmierny dług, a konsekwencją jest bankructwo Grecji (i być może innych państw), wstrząs finansowy i sroga recesja. Nie na odwrót.

Lektura całego artykułu powoduje ciągle powracającą refleksję ‘jest dokładnie odwrotnie niż ten facet pisze’. Jedno pasmo kolejnych bzdetów, jak to, że strefa euro jest od początku źle pomyślana, ponieważ kapitał i ludzie mogą uciekać z poszczególnych krajów, co pogarsza ich zdolności obsługi zadłużenia. Otóż jest odwrotnie – to cały świat zachodni stoi na głowie posługując się walutami papierowymi, a co gorsza pozwalając na zadłużanie się państw, co prowadzi do konieczności obsługi długu. Bez istnienia długu nie byłoby konieczności jego obsługi, co rozważania o możliwości przemieszczania powoduje bezprzedmiotowym. A poza tym Ameryka chyba też jest od początku źle pomyślana, bo tam też zadbano o wolność przemieszczania kapitału i ludzi i to właśnie ta ‘wada’ stała się fundamentem powstania Imperium Amerykańskiego.

Zdaje się, że z Noblami z ekonomii jest trochę tak, jak z tytułem “Człowieka roku”, przyznawanego kontrowersyjnym osobom, takim jak Stalin czy Hitler.