Nowy prezydent USA jeszcze przed oficjalnym rozpoczeciem kadencji znalazl sie w ciezkiej sytuacji. Nasilajacy sie kryzys gospodarczy wymaga wdrozenia specjalnego planu i Obama taki plan posiada. W latach 2009 – 2011 rzad chce wydac 700 000 000 000 $ na ogromny program budowy infrastruktury. Zatrudnienie ma znalesc nawet 2 500 000 ludzi, zla recesja ma sie przestraszyc i uciec.
W tym miejscu przypomina mi sie Edek Gierek, ktory w roku 1971 rozpoczal rownie gigantyczny program budowy infrastruktury, w ramach ktorego wybudowano milion mieszkan, siec drog szybkiego ruchu i setki zakladow przemyslowych. Gierek mial szczwany plan. Wydatki inwestycyjne mialy byc sfinansowane zadluzeniem zagranicznym, ktore z kolei mialo zostac obslugiwane srodkami pozyskanymi z eksportu produktow wyprodukowanych przez nowowybudowane fabryki. Niestety okazalo sie, ze produkty tych fabryk nie sa takimi hitami jakimi mialy byc. Rzad mial wylacznie jedna mozliwosc finansowania wydatkow budzetowych – druk pieniedzy. W roku 1981 PRL przestalo obslugiwac swoje zadluzenie, czyli oglosilo bankructwo.
Finansowanie programow inwestycyjnych moze odbywac sie na kilka sposobow. Mozna korzystac z rezerw i oszczednosci. Mozna zrobic tak jak Gierek i zadluzyc sie emitujac papiery wartosciowe. Mozna opodatkowac obywateli, czyli zmniejszyc poziom konsumpcji i przesunac wydatki na inwestycje. Mozna tez drukowac pieniadze i finansowac wydatki papierem bez pokrycia, niszczac wartosc pieniadza i tworzac inflacje.
Obama musi wybrac jeden z powyzszych sposobow finansowania swojego programu. Naturalnie, rezerw nie ma zadnych. Emisja obligacji ma pewna granice, po przekroczeniu pewnej ktorej zrodla finansowania odmowia dalszego sponsorowania. Wzrost podatkow to dla polityka samobojstwo, obywatele zawsze przedkladaja finansowanie wlasnej konsumpcji nad finansowaniem swoich kilkunastu centymetrow autostrady. Cudow nie ma i wczesniej czy pozniej nadejdzie chwila, gdy rzad USA bedzie mial noz na gardle i zmuszony bedzie do druku pieniedzy by splacac swoje zobowiazania.
Obama moze stac sie amerykanskim Gierkiem i zapisac sie w pamieci jako postac kontrowersyjna. Dla niektorych bedzie prezydentem – wielkim budowniczym, ktory chcial dobra obywateli w odroznieniu od zlego nastepcy za ktorego Ameryka zbankrutowala. Tylko niektorzy beda zdawac sobie sprawe, ze to wlasnie plan Obamy byl powodem dla ktorego poczatkowy kryzys gospodarczy przeksztalcil sie w ostateczne i formalne bankructwo USA.
