Rewolucja przemyslowa zmienila spoleczenstwo. Ludzie przenosili sie do miast nie zawsze powielajac wzorzec rodziny wielopokoleniowej. Coraz wiecej ludzi na starosc nie mialo rodziny lub kogos kto moglby sie nimi zajac na starosc. Wobec tego wynaleziono emeryture. Emerytura bismarkowska opiera sie na solidarnosci spolecznej, obywatele wplacaja skladki ktore pokrywaja koszty biezaco wyplacanych emerytur, maja nadzieje ze nastepne pokolenie zaplaci im emeryture.
System dziala do czasu gdy obywatele nie sa zlosliwi – chca plodzic dzieci i zyja krotko na emeryturze. System przestaje dzialac w krajach jak Katoland, gdzie grzesznicy stosuja antykoncepcje, nie rodza dzieci, a mimo wysilkow sluzby zdrowia dlugosc zycia rosnie.
Ze slabosci takiego systemu panstwa zachodnie zdaly sobie sprawe wiele lat temu i stopniowo przechodzily na system oszczedzania na wlasna emeryture. Niestety zmiana systemu jest koszmarnie droga, biezace skladki sa inwestowane dla przyszlych emerytow i nie ida na biezace wyplaty, brak musi wyrownac panstwo.
Katoland jest biednym panstwem. Reforma nie mogla sie udac, poniewaz gospodarka jest slaba, przynosi niewiele dochodu z podatkow, nie ma skad wziac pieniedzy na wyplate emerytur gdy biezace wplaty przeznaczone zostana na inwstowanie. Z chwila wprowadzania reformy wplaty nie pokrywaly wyplat (mimo gansterskiej skladki 50 % dochodow brutto) potem bylo coraz gorzej. Przeznaczenie czesci skladek na inwestownie (OFE) powoduje ze kazdego miesiaca w kasie brakuje paru miliardow zlotych. Wszystko wskazuje na to ze emerytury ze zreformowanego systemu beda nizsze niz gdyby dzialal stary, a to dlatego ze reforma moze sie udac tylko wtedy gdy panstwo na nia stac, przejmuje zobowiazania platnikow skladek i platnicy zaczynaja oszczedzac na siebie.
W USA tez jest fatalnie. Skladka emerytalno/rentowa wynosi 25 % dochodu, system na razie generuje nadwyzke przychodow nad wydatkami, za roznice kupuje sie obligacje rzadowe. Prognozy wskazuje ze system zawali sie za kilkanascie lat, gdy wyz demograficzny ktory obecnie placi skladki bedzie chcial je odebrac w postaci emerutur.
Oczywiscie sytuacja moze ulec poprawie lub pogorszeniu (gdy nagle urodzi sie duzo dzieci i po pewnym czasie zaczna pracowac, lub pogorszy jezeli ludzie zaczna bardziej przeginac z dlugoscia zycia). Kazdy powinien zastanowic sie nad swoja strategia, w jaki sposob zabezpieczy swoja starosc, gdy juz ewentualnie do niej dozyje. Trzeba byc swoim osobistym doradca inwestycyjnym i prawnikiem lub olac temat i martwic sie wieku 60 lat.
Osobiscie nie licze na jakakolwiek panstwowa emeryture, panstwo bedzie zmuszone do wyplaty zasilku umozliwiajacego przezycie i to wszystko. Bobec tego nie oplaca sie placic wiekszych skladek emerytalnych niz abslotutnie minimalne. Klucz do sukcesu polega na silnej woli, zaoszczedzone pieniadze trzeba naprawde oszczedzic i zainwestowac a nie przejesc na nowy samochod czy TV. Na pewno nie powtorza sie sytuacje ktore znam z USA, gdzie 55 latek przeszedl na emeryture i zyje sobie spokojnie juz 30 lat, jego czas pobierania emerytury przekroczyl czas ktory przepracowal zawodowo … Wiek emerytalny jest stopniowo podnoszony i dla mojego rocznika wynosi 69 lat, ciezko sobie wyobrazic 69 latka aktywnego zawodowo…
