Nieważne papierki

List z wczoraj, który przyszedł do naszego serwisu Stara Gotówka, którego cel to skup wycofanych banknotów.

Witam Państwa. Chciałam dzisiaj sprzedać w kantorze w moim mieście korony duńskie (Prudnik, woj. opolskie), ale jakież było moje zdziwienie, gdy okazało się, że są one od zeszłego roku wycofane z obiegu. Dlatego chciałam zapytać czy jest możliwość ewentualnej wyceny i następnie sprzedaży wyceny koron duńskich, które posiadam. Jest to jeden banknot o wartości 1000 koron duńskich, nad hologramem gwiazdy jest numer 460308A, na brązowym tle jest też drugi numer B2061A, a na odwrocie odczytałam też napis: serie 1997, stan bardzo dobry. Bardzo proszę o wycenę.

Wielu Polaków posiada w domu oszczędności w walutach obcych. Wcale mnie to nie dziwi, ponieważ polska złotówka to waluta sezonowa, można śmiało powiedzieć – bękart wśród walut europejskich. Widać co się dzieje ze złotówką w razie jakichkolwiek zawirowań na świecie – wartość złotówki natychmiast pikuje, a kursy złota i dolara lecą w stratosferę. Oszczędzanie w złotówce ma taki sam sens jak zbieranie liści w parku z nadzieją na korzystną sprzedaż na wiosnę. Co mądrzejsi ludzie zdają sobie z tego sprawę i posiadają waluty obce.

Niestety, każda waluta ma w sobie tą samą wadę – wszystkie są papierową obietnicą. Dlatego co jakiś czas, gdy dany rząd naprodukuje za dużo obietnic finansowych przychodzi moment, w którym realizowanie tych obietnic przestaje być możliwe. Wtedy robi się numer z całkowitym wycofywaniem danych banknotów z obiegu lub koniecznością ich wymiany na nowe serie, z różnymi obostrzeniami i utrudnieniami. W efekcie posiadaczy waluty włoskiej czy greckiej zostali z kolorowymi papierkami o dotychczasowej wartości idącej w miliardy euro. Te banknoty, które otrzymali za swoją mniej lub bardziej ciężką pracę są dziś bezwartościowe. Zostali zwyczajnie przekręceni w majestacie prawa, mają teraz coś w rodzaju czeku bez pokrycia.

Nawet tak cywilizowany bank centralny jak angielski robi podobne przekręty. Wycofuje serie banknotów wydanych całkiem niedawno, z całkiem współczesnymi zabezpieczeniami. Bank liczy, że część posiadaczy funtów nie będzie się chciała fatygować wymianą i po prostu wyrzuci walutę do śmieci. Dla upartych jest uchylona furtka, wystarczy się pojawić w banku centralnym w Londynie w określonych godzinach, udowodnić, że nie jest się terrorystą ani gangsterem (jak posiadanie wycofanych funtów miałoby świadczyć o łamaniu prawa?) i otrzyma w drodze łaski nowe papierki, które być może jakiś czas będą ważne.

Przy okazji modernizacji polskich banknotów NBP przesyła nam śmieszny przekaz. W reklamach mówi się o tym, że ‘polski pieniądz jest ważny bezterminowo’. Otóż złotówki wcale nie są ważne ‘bezterminowo’ tylko ‘do odwołania przez NBP lub do utraty wartości poprzez inflację’. Banknot 100 złotowy dziś jest, a jutro może być ogłoszonym nieważnym, lub konieczne będzie wymienienie go na nowe 1 zł (i na przykład z limitem 3 sztuki na osobę). Poza tym złotówka to nie pieniądz, lecz waluta. Dla nieodróżniających tych dwóch pojęć (to problem 99,99% populacji) wytłumaczenie można znaleźć w filmiku poniżej.

Interesujące jest to, że podobne numery próbowano robić ze złotem. W przeszłości zdarzało się, że władcy nakazywali wymianę pieniądza, która polegała na zebraniu monet od ludności w zamian za nowo wybite monety o mniejszej zawartości kruszcu. Tyranie nowożytne próbowały oszukać obywateli dużo prościej, po prostu ‘delegalizowano’ złoto i nakazywano jego zwrot do banku centralnego, czasem nawet płacąc jakieś niewielkie kwoty w walucie papierowej. Głupi ludzie dawali się zastraszyć i oddawali oszczędności, ci mądrzejsi chowali kruszec pod tynkiem lub klepkami podłogowymi. Prawie wszystkie dawne złote monety (na przykład 10 / 20 dolarów, 5 / 10 rubli, 10 / 20 marek, 10 / 20 franków fr.) pojawiają się w moim sklepie dlatego, że mnóstwo ludzi złamało bandyckie “prawo” nakazujące zwrot tych monet do najbliższego banku.

W Rosji też mają podobne problemy, nie od dziś, raczej od setek lat. I dają sobie jakoś radę:

Nie tylko biedni ludzie żyją w stresie, na przykład gdzie będą mieszkać i co jeść. Ludzie ze średniej i wyższej klasy społecznej też są zestresowani – w jaki sposób nie dać się okraść ze swoich oszczędności, zarówno przez nielegalnych złodziei jak i tych całkiem legalnych – państwowych.

Smutne jest to, że dziś atmosfera wokół ludzi zamożnych jest wyjątkowo niemiła. Z jednej strony mówi się o konieczności oszczędzania na emeryturę, a z drugiej media trąbią non-stop o konieczności przeciwdziałania praniu pieniędzy i unikaniu opodatkowania. Publika ma wrażenie, że każdy zamożny człowiek to kryminalista, który na koncie w Szwajcarii ma miliony pochodzące z przekrętów podatkowych, a każdy przedsiębiorca to złodziej i oszust. Takie nastawienie podważa budowanie naszej gospodarki – a zamożność i jakość życia każdego z nas to pochodna ilości dóbr i usług wytworzonych przez gospodarkę narodową.