Rodzina wielopokoleniowa

Gdy zastanawiam się nad konsekwencjami obecnego kryzysu finansowo-energetycznego to pierwsze co się nasuwa to drastyczny spadek siły nabywczej społeczeństwa. Bezrobocie jest wysokie i  będzie jeszcze wyższe. Ludzie tracą pracę a gdy nawet jakąś zdobędą, to wynagrodzenie jest zwykle niższe niż w poprzedniej. Wiadomo już, że wchodzący w wiek emerytalny będą otrzymywać dużo niższe emerytury niż przechodzący na emeryturę dziś, natomiast obecnie pobierający świadczenia mogą spodziewać się zabiegów z inflacją, celem obniżenia świadczeń.

Również kredyty będą znacznie trudniejsze do uzyskania. Biednemu pożycza się niechętnie, a gdy biedne jest całe społeczeństwo, bankom nie będzie się tak palić by udzielać kredytów jak dziś. Samo oprocentowanie nie będzie zachęcające – mamy przecież sytuację, gdy bankrutują kolejne kraje i wiele krajów pozwala na wysoką inflację by wyinflacjować się ze swoich zobowiązań. Kredyty w systemach monetarnych z wysoką inflacją są drogie, mało dostępne i bardzo trudne do spłaty.

Reasumując – pieniędzy na wydatki będzie statystycznie mniej. Cięcie zacznie się od błahych wydatków na ubrania, wakacje, wydatki na restauracje, czy drobne codzienne wydatki (cappuccino factor). Przestanie się regulować płatności i niektórzy posuwają się do kradzieży. Potem zacznie się głębsze zaciskanie pasa, którego ofiarą będą nieruchomości. Spłata kredytu/czynsz jest dziś głównym składnikiem kosztowym rodziny w Polsce. Nie będzie rady – ludzie będą wyrzucani z mieszkań lub sami będą się ich pozbywać by powrócić do rodziców.

To zjawisko już ma miejsce, i to na całym świecie. O zjawisku Bamboccioni można sobie poczytać podlinkowany dość naiwny artykuł. Coraz więcej ludzi w średnim wieku wraca do swoich rodziców. Dobrze, gdy warunki lokalowe na to pozwalają, gorzej, gdy małżeństwo z małym dzieckiem musi wrócić do sypialni, w którym jedno z małżonków dorastało. Trudne jest także współżycie z teściami – zawsze dochodziło i dochodzić będzie do konfliktów międzypokoleniowych.

Tradycyjna rodzina 3 pokoleniowa, choć obarczona wieloma wadami, ma również swoje plusy. Koszty życia są niższe – jeden czynsz za spłacone mieszkanie daje dach nad głową 3 pokoleniom. Rzadsze jest wychodzenie do restauracji przez co wydatki można głębiej ciąć – domowy obiad dla 5-6 osób jest tańszy i zdrowszy. Dziadkowie mogą zajmować się wnukami, przez co odpada wydatek na żłobek i przedszkole. Dodatkowo wychowanie się z dziadkami stymuluje do rozwoju bardziej, niż siedzenie w piaskownicy z rówieśnikami, umożliwia również przekazanie cennej wiedzy między pokoleniami.

Zapewne zaraz odezwą się głosy utrzymujące, że nie po to ciężko pracują, żeby mieszkać ‘nie jak ludzie’. Fakty są jednak takie, że mamy pogłębiający się kryzys na głowie i musimy z tym jakoś sobie radzić. Nikt nie powiedział, że będzie miło czy łatwo. Kto jest naiwny i wierzy w obietnice dostatniego życia prezentowane w reklamach, ten skończy jako bankrut pod mostem.